Nhu cầu dinh dưỡng của cây đậu tương (đậu nành)
1. Thành
phần các nguyên tố dinh dưỡng cơ bản trong thân cây đậu tương
Đậu tương là cây có giá trị kinh tế
cao lại có tác dụng cải tạo đất. Đậu tương có thời gian sinh trưởng ngắn, cho
nên là loài cây tăng vụ và sử dụng thích hợp cho trồng xen.
Đậu tương là cây lấy đi từ chất dinh dưỡng không nhiều. Một
tấn hạt đậu tương cùng với thân lá cây lấy đi từ đất 81kg N, 17kg P2O5, 3%kg K2O.
2.
Nhu cầu dinh dưỡng của cây đậu tương
Tuy đậu tương lấy đi từ đất N nhiều,
nhưng cây lại có khả năng thông qua vi khuẩn cộng sinh ở rễ hút được N từ không
khí. Bình quân trên 1ha, đậu tương hút được 40-50kg N. Cho nên đậu tương không
có nhu cầu cao đối với bón đạm.
Cũng như các loài cây họ đậu khác đậu tương cần được cung cấp đầy đủ về số lượng, chất lượng, và cân đối các yếu tố dinh dưỡng thiết yếu.
Việc cung cấp một lượng phân đạm và
lân vào giai đoạn đầu khi các nốt sần vi khuẩn chưa được hình thành trên rễ
cây, là rất cần thiết. Lượng đạm và lân này là những điều kiện cần có để tạo
thuận lợi cho vi khuẩn cố định đạm hoạt động và tạo lập nốt sần trên rễ cây đậu
tương.
Canxi có vai trò không lớn lắm trong
dinh dưỡng của cây đậu tương, nhưng có vị trí rất quan trọng trong việc cải
thiện môi trường đất thích hợp cho vi khuẩn nốt sần phát triển và hoạt động.
Kali và đạm là 2 yếu tố có ảnh hưởng
nhiều nhất đến năng suất đậu tương. Bón kali có thể làm tăng năng suất 2,6-4,3
tạ/ha hạt, bón đạm làm tăng năng suất 1,4-5,4 tạ/ha. Đạm và lai có tác dụng
nâng cao hiệu quả lẫn nhau trong dinh dưỡng của đậu tương. Nếu bón riêng rẽ,
đạm chỉ làm tăng năng suất 1,4 tạ/ha hạt, trong khi đó, cũng lượng đạm như vậy
nhưng được bón trên nền có bón lân, cho năng suất 2,3 tạ/ha và trên nền có bón
kali làm tăng năng suất 3,1 tạ/ha, trên nền có bón cả lân và kali làm tăng năng
suất 5,4 tạ/ha. Tác dụng làm tăng năng suất đậu tương của kali cũng thể hiện
bức tranh tương tự. Bón riêng rẽ, kali làm tăng năng suất 1,4 tạ/ha, nhưng trên
nền có bón đạm kali làm tăng năng suất 4,3 tạ/ha.Tùy thuộc vào điều kiện cụ thể
của từng vùng mà yêu cầu của đậu tương đối với khối lượng lân và kali có thể
khác nhau. Tuy nhiên, P và K là 2 yếu tố không thể thiếu trong dinh dưỡng của
đậu tương. Nhìn chung, đậu tương cần bón ít đạm hơn lân và kali.
Sự phát huy tác dụng tương hỗ giữa
đạm và lân khi bón cho đậu tương, thấp hơn so với tác dụng tương hỗ giữa đạm và
kali.
Tuy đạm và kali có hiệu lực cao đối
với đậu tương, nhưng tác động này chỉ tăng lên ở một giới hạn nhất định. Vượt
qua giới hạn đó bón thêm đạm và kali đều làm giảm hiệu quả của phân bón và bón
đến mức quá cao, phân bón còn gây tác động có hại đối với cây.
Kết quả nghiên cứu cũng như thực tế
bón phân cho đậu tương cho thấy mức bón tối đa là 40kg N (87kg ure/ha) và 60kg
K2O (100g clorua kali/ha).
Ngoài các nguyên tố đa lượng N, P,
K, cây đậu tương còn hút khá nhiều canxi, magie và các nguyên tố vi lượng.
Lượng phân bón thông thường cho đậu tương là
(kg/ha): 30 N, 90 P2O5; 90 K2O
Tuy vậy, lượng bón của các yếu tố có
thể thay đổi tùy theo điều kiện khí hậu, đất đai của từng vùng sản xuất.
- Trên đất bazan: 30kg N; 60kg P2O5; 60kg K2O
- Trên đất bạc màu: 30kg N; 60kg P2O5; 60kg K2O
- Trên đất xám: 30kg N; 90kg P2O5; 60kg K2O
- Trên đất phù sa: 30kg N; 90kg P2O5; 45kg K2O
- Trên đất nhẹ: 30kg N; 90kg P2O5; 60kg K2O
3.
Hướng dẫn bón phân cho cây đậu tương (đậu nành)
Bón phân cho đậu tương cũng như đối
với các loài đậu đỗ khác có thể thực hiện quy trình sau đây:
Bón lót toàn bộ phân lân + 1/2 lượng
đạm + 1/3 lượng kali.
Bón thúc lần 1, cần bón sớm, ngay khi làm cỏ và xới xáo lần
đầu tiên, tkhi các nốt sần chưa bình thường trên các rễ cây. Lượng bón là: 1/2
lượng N + 1/3 lượng K2O. Bón xong cần xới xáo, vun
nhẹ.
Bón thúc lần 2: 1/3 lượng K2O còn lại.
Bón xong vun cao gốc, xới xáo lần 2 và vun cao gốc có ý nghĩa rất quan trọng.
Bởi vì lúc này cần đất xốp, tạo điều kiện thoáng khí cho vi sinh vật cố định
đạm hoạt động mạnh, hình thành nhiều nốt sần ở rễ cây.
Trong quy trình kỹ thuật sản xuất
đậu tương theo howsng dẫn của Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn, phân bón
cho đậu tương được xác định ở khối lượng như sau:
+ Phân chuồng: 5 tấn/ha
+ Supe lân: 200-300kg/ha
+ Sunphat đạm (SA): 50-100kg/ha
+ Sunphat kali: 100-150kg/ha
+ Nếu đất chua vãi 300-500kg vôi bột
vào lần bừa cuối cùng.
Để đậu tương chắc hạt trước khi ra
hoa nên phun phân bón lên lá. Trường hợp có sâu, nên kết hợp phun thuốc sâu
cùng với phân lên lá.
Nhận xét
Đăng nhận xét