Thông tin cây dược liệu Hoa tím tam sắc

Vài nét về hoa bướm

Hoa bướm là tên gọi chung của nhiều giống hoa có màu sắc sặc sỡ và cánh mỏng như cánh bướm, thuộc họ Vi ô lét. Những loại này thường được lai tạo từ hoa tím tam sắc Viola tricolor (nguồn gốc châu Âu).

Được biết, hoa tím tam sắc Viola tricolor là một trong những cây thuốc cổ truyền được chú ý ở châu Âu và được ghi trong Dược điển Châu Âu (Pharmacopoeia of Europe).

Hoa bướm (hoa tím tam sắc, păng xê), trông như những con bướm chấp chới bay

Ngoài ra, cũng cần nói rằng cây HB trong bài viết này khác với cây bướm bạc (Mussaenda pubescens) cũng được gọi là hoa bướm (bướm bạc là cây thuốc khá nổi tiếng trong y học cổ truyền Việt Nam, có tác dụng điều trị ho, phong tê thấp).

Công dụng của hoa tím tam sắc (hoa bướm)

Như đã nói, cây HB chủ yếu là các phân loài khác nhau được lai tạo từ hoa tím tam sắc (mỗi bông hoa có năm cánh và có ba màu là lam, trắng và vàng). Loài cây này được dùng làm thuốc với các công dụng như:

• Lợi tiểu, lọc máu.
• Nhuận tràng.
• Điều trị viêm đường hô hấp, ho, lao hạch ở trẻ nhỏ.

Cách dùng: Khi cây đang ra hoa, tiến hành thu hái toàn cây, xắt nhỏ rồi phơi dưới nắng nhẹ (vì trong hoa có tinh dầu). Khi dùng, lấy 4 – 12 g cây hoa bướm sắc lấy nước uống.

Một số bài thuốc thông dụng từ hoa tím tam sắc

Ngoài cách dùng trên, tùy từng trường hợp cụ thể mà có những cách dùng khác nhau đối với cây hoa tím tam sắc (hoa bướm), chẳng hạn như:

1. Điều trị mụn, nấm da và vảy nến

Khi vò cây tươi, người ta phát hiện có mùi hương của methyl salicylat. Đây là hoạt chất tự nhiên có trong nhiều loại cỏ cây và có tác dụng giảm đau, chống viêm. Vì vậy, loài hoa này được dùng trong các bệnh ngoài da như eczecma, nấm da, vảy nến, chốc đầu, bệnh ngứa da Prurit, mụn trứng cá…

Cách dùng rất đơn giản: lấy hoa tươi, vắt lấy nước rồi thoa lên da (lưu ý thử độ kích ứng da ở một vùng da nhỏ trước rồi mới thực hiện trên toàn bộ da.

2. Điều trị mụn, rộp da, phù thũng

Lấy 40 – 60 g cây bướm đã phơi khô, đem ngâm trong một lít nước (thời gian ngâm ít nhất là một tiếng). Sau đó, bắc thuốc lên bếp và vặn lửa từ từ cho nước sôi trong vòng 20 giây, sau đó tắt bếp và để hãm thuốc trong 10 phút nữa. Nước này nên chia ra uống trong ngày và uống trước bữa ăn 30 phút.

Hoa bướm (hoa tím tam sắc, păng xê)

2. Điều trị thấp khớp

Dùng hoa bướm phơi khô và hãm lấy nước uống (liều lượng theo chỉ định của bác sĩ). Lưu ý, lượng nước cần uống trong mỗi ngày là 1 lít nước và cần uống cách xa bữa ăn. Mặt khác, người dùng nên chừa lại một ít nước thuốc này để thoa lên chỗ đau, như vậy bệnh sẽ mau khỏi hơn.